อิหร่านตกลงที่จะให้คณะทำงานของสำนักงานพลังงานปรมาณูสากล (IAEA) เดินทางเข้าประเทศในเดือนนี้ เพื่อให้ฝ่ายตนได้นำเสนอคำตอบต่อคำถามต่าง ๆ เกี่ยวกับที่มาของอนุภาคแร่ยูเรเนียมที่ถูกตรวจพบไปก่อนหน้านี้ ตามรายงานของสำนักข่าวรอยเตอร์
รายงานข่าวในวันพฤหัสบดีที่อ้างอิงเอกสารของ IAEA ระบุว่า อิหร่านยังไม่ได้นำส่งข้อมูลหลักฐานใหม่ ๆ มาให้ แต่คำเชิญทีมงานนี้มีออกมาก่อนที่คณะกรรมการบริหารจาก 35 ประเทศสมาชิกของสำนักงานฯ จะจัดประชุมประจำไตรมาสในสัปดาห์หน้า ซึ่งเจ้าหน้าที่ด้านนักการทูตหลายรายคาดว่า ตัวแทนรัฐบาลชาติตะวันตกจะผลักดันให้มีการออกมติเรียกร้องให้อิหร่านให้ความร่วมมือการตรวจสอบโครงการอาวุธนิวเคลียร์ ซึ่งเป็นท่าทีที่รัฐบาลกรุงเตะหะรานไม่พอใจเสมอมา
รอยเตอร์ระบุว่า รายงานลับฉบับหนึ่งของ IAEA เกี่ยวกับอิหร่านที่นำส่งให้กับประเทศสมาชิกในวันพฤหัสบดีก่อนการประชุมคณะกรรมการในสัปดาห์หน้า มีเนื้อหาว่า “ทางสำนักงานฯ ได้ยืนยันกับอิหร่านไปแล้วว่า ในการประชุมนี้ (IAEA) คาดว่าจะได้รับคำอธิบายที่มีเนื้อหาทางเทคนิคอันน่าเชื่อถือเกี่ยวกับประเด็นเหล่านี้จากอิหร่าน ซึ่งรวมถึง การเข้าถึงพื้นที่และวัสุดทั้งหลาย และการเก็บตัวอย่างที่เห็นสมควรด้วย”
ประเด็นอนุภาคยูเรเนียมที่ไม่มีคำอธิบายจากอิหร่านว่ามาจากที่ใด กลายมาเป็นอุปสรรคสำหรับการเปิดโต๊ะหารือกรณีการรื้อฟื้นข้อตกลงนิวเคลียร์ปี 2015 ที่อิหร่านลงนามไว้กับประเทศมหาอำนาจชาติตะวันตก ขณะที่ กรุงเตหะรานพยายามสรุปการสืบสวนของ IAEA ที่เป็นส่วนหนึ่งของการเจรจาเรื่องนี้อยู่
ข้อตกลงปี 2015 นั้นมีเนื้อหาที่ระบุถึงการจำกัดกิจการด้านปรมาณูของอิหร่านเพื่อแลกกับการผ่อนคลายมาตรการลงโทษจากชาติตะวันตก
แต่ในปี ค.ศ. 2018 อดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ สั่งให้รัฐบาลสหรัฐฯ ถอนตัวออกจากข้อตกลงนี้ และให้มีการดำเนินมาตรการลงโทษอีกครั้ง ซึ่งกรุงเตหะรานก็ตอบโต้ด้วยการทำการละเมิดเงื่อนไขข้อตกลงทั้งหลายแทน
รายงานข่าวระบุว่า ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา อิหร่านได้ติดตั้งเครื่องหมุนเหวี่ยงแยกยูเรเนียมและเครื่องจักรล้ำสมัยมากมายหลายร้อยเครื่องที่มีความสามารถเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียม ที่โรงงานใต้ดินหลายแห่งในเมืองนาทานซ์และเมืองฟอร์โดว์
เงื่อนไขในข้อตกลงปี 2015 นั้นอนุญาตให้อิหร่านเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียมด้วยเครื่องหมุนเหวี่ยงแบบปกติธรรมดาเท่านั้น
รอยเตอร์เปิดเผยด้วยว่า รายงานของ IAEA อีกฉบับที่ออกมาในวันพฤหัสบดีแสดงให้เห็นว่า จำนวนการสั่งสมแร่ยูเรเนียมที่เสริมสมรรถนะแล้วของอิหร่านหดตัวลงเล็กน้อย คือราว 267 กิโลกรัม มาอยู่ที่ประมาณ 3,673.7 กิโลกรัม ซึ่งเป็นปริมาณที่ยังสูงกว่าข้อตกลงดังกล่าวตั้งเงื่อนไขไว้ที่ 202.8 กิโลกรัมอย่างมาก
รายงานชิ้นนี้ยังระบุว่า อิหร่านยังมีแร่ยูเรเนียมที่เสริมสมรรถนะให้มีความบริสุทธิ์ถึง 60% ซึ่งเป็นระดับใกล้เคียง 90% ที่ใช้ผลิตอาวุธ เพิ่มขึ้นจากก่อนหน้าราว 6.7 กิโลกรัม มาอยู่ที่กว่า 62 กิโลกรัม ซึ่งเป็นปริมาณที่มากพอจะผลิตระเบิดนิวเคลียร์ 1 ลูก หากมีการเสริมสมรรถนะให้บริสุทธิ์ยิ่งขึ้น
- ที่มา: รอยเตอร์
