บรรดาวิศวกรสงสัยกันมานานเเล้วว่า ทำไมหอเอนเเห่งเมืองปิซายังยืนหยัดอยู่ได้ เเม้จะเจอกับเเรงสะเทือนแผ่นดินไหวมานานหลายร้อยปี?
ส่วนหนึ่งของหอระฆังเก่าแก่แห่งนี้สร้างขึ้นบนพื้นดินที่อ่อนตัว ซึ่งเกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิด เเละเริ่มเอียงตัวตั้งเเต่ก่อนที่จะสร้างเสร็จเสียอีก และกลายเป็นสถานที่เก่าแก่ทางประวัติศาสตร์ที่น่าทึ่ง
หน้าเว็บไซท์ Phys.org ที่เสนอข่าวสารด้านการวิจัย รายงานว่า หอเอนแห่งเมืองปิซา ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอิตาลี ผ่านร้อนผ่านหนาวมานานหลายร้อยปี รวมทั้งสงครามโลกถึงสองครั้ง การเยี่ยมเยือนของนักท่องเที่ยวหลายล้านคน เเละเหตุแผ่นดินไหวรุนแรงอย่างน้อย 4 ครั้งที่เกิดขึ้นในพื้นที่ตั้งเเต่ปี ค.ศ. 1280 เป็นต้นมา เเละหนึ่งในเหตุแผ่นดินไหวมีความเเรงถึงกว่า 6.0 บนมาตรริกเตอร์
ไมลอนนากิส (Mylonakis) ศาสตราจารย์ด้านวิศวกรรมที่ศึกษาปฏิกริยาระหว่างธรณีเทคนิคกับโครงสร้างของพื้นดิน กับวิศวกรอีกหลายสิบคน ได้เสนอคำตอบของพวกเขาเกี่ยวกับเรื่องนี้
เว็บไซท์ Phys.org รายงานว่า วิศวกรเหล่านี้ได้ค้นพบว่า ความสูงของตัวหอระฆังเเละรูปทรงกระบอก ผสมผสานกับความอ่อนตัวของฐานพื้นดิน ทำให้เกิดลักษณะการสั่นของโครงสร้างของหอระฆังรอบจุดสมดุล ที่ถูกปรับเปลี่ยนไปในทางที่ช่วยให้ตัวหอระฆังไม่โยกหรือแกว่งไปมาตามเเรงสะเทือนของแผ่นดินไหว
ดังนั้นในระหว่างที่เกิดเหตุแผ่นดินไหว หอเอนแห่งเมืองปิซา จึงสั่นน้อยกว่าเเรงสั่นสะเทือนใต้พื้นดิน
ศาสตราจารย์ไมลอนนากิส กล่าวว่า เป็นเรื่องที่คาดไม่ถึงที่พื้นดินที่มีความนิ่มตัวจุดเล็กๆ จุดเดียวกันนี้ ที่ทำให้หอระฆังเอียงตัวมาตั้งเเต่ต้นจนเกือบจะล้มนี้ กลับมีบทบาทในการช่วยให้หอระฆังเลื่องชื่อแห่งนี้ผ่านพ้นเหตุแผ่นดินไหวรุนแรงมาได้หลายครั้งเเล้ว
นิตยสารซอนญา รายงานว่า ในปี ค.ศ. 1990 รัฐบาลอิตาลีได้ปิดหอเอนแห่งเมืองปิซาไม่ให้นักท่องเที่ยวเข้าชม เเละเริ่มต้นโครงการบูรณะนาน 10 ปี ทีมงานบูรณะได้นำแท่งตะกั่วน้ำหนัก 900 ตันไปหนุนโครงสร้างทางด้านเหนือของตัวหอระฆังเอาไว้เพื่อถ่วงน้ำหนักและเพื่อเพิ่มความสมดุล ในขณะที่พยายามหาวิธีที่ดีกว่านี้ในการชะลอการเอียงตัวของหอระฆัง
เจน มอร์เลย์ (Jane Morley) ผู้สื่อข่าวของวอชิงตันโพสต์ เขียนในรายงานข่าวเมื่อปี ค.ศ. 1998 ว่าปฏิบัติการกู้หอเอนแห่งเมืองปิซา มีการสร้างโครงสร้างรูปตัวอักษรเอขึ้นทางเหนือของตัวหอ เเละต่อสายเคเบิลเข้ายึดตรงกลางของหอระฆังเอาไว้
มอร์เลย์เขียนในรายงานว่า วิธีนี้ช่วยดึงตัวหอให้อยู่กับที่ ในขณะที่ทีมงานค่อยๆ เริ่มขุดเอาดินปริมาณเล็กน้อยจากทางเหนือสุดของหอระฆัง ทำให้พื้นดินในทิศนี้ของตัวหอยุบตัวลงไปเล็กน้อย ช่วยแก้ไขระดับการเอนของหอไปทางทิศเหนือได้ราวครึ่งองศา
ทีมวิศวกรยังได้ติดตั้งอุปกรณ์ที่ช่วยให้พวกเขาสามารถปรับความดันของน้ำใต้ตัวหอระฆังด้วย เพื่อช่วยควบคุมการเอนตัวของหอ
งานบูรณะเหล่านี้ช่วยลดการเอียงตัวของหอระฆังลงมาจาก 5.5 องศา เป็น 3.9 องศาจากมุมตั้งฉาก ในขณะที่ยังช่วยรักษาความเอนเอาไว้ตามชื่อ แต่ที่สำคัญไปกว่านั้น การบูรณะดังกล่าวช่วยป้องกันไม่ให้หอระฆังเสี่ยงต่อการล้มเนื่องจากเเรงโน้มถ่วงของโลก
จอห์น เบอร์เเลนด์ (John Burland) หนึ่งในผู้นำในโครงการบูรณะหอเอนแห่งเมืองปิซา กล่าวกับนิตยสารซอนญาว่า มีความเป็นไปได้น้อยนิดมากที่ฐานของหอระฆังจะล่ม เขาคิดว่ามีเพียงสาเหตุเดียวที่อาจจะทำให้หอเอนแห่งเมืองปิซาล้ม นั่นก็คือเหตุแผ่นดินไหวที่มีความรุนแรงมาก
แต่ก็มีความเป็นไปได้เช่นกันที่หอเอนชื่อก้องโลกของอิตาลีแห่งนี้ อาจจะรอดพ้นจากเหตุแผ่นดินไหวต่อไปได้อีกอย่างที่ได้เห็นตลอดเวลาหลายร้อยปีที่ผ่านมา
(เรียบเรียงโดยทักษิณา ข่ายแก้ว วีโอเอภาคภาษาไทยกรุงวอชิงตัน)
