สิทธิมนุษยชนและข้อพิพาทในทะเลจีนใต้คือประเด็นสำคัญในการเจรจาด้านยุทธศาสตร์จีน-สหรัฐสัปดาห์นี้

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ Hillary Clinton แถลงข่าวก่อนเดินทางไปยังกรุงปักกิ่ง โดยบอกว่าตนจะไม่พูดถึงกรณีใดอย่างเฉพาะเจาะจงแต่จะพูดในมุมกว้างๆเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับสหรัฐ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งไม่เพียงแต่กับตัวประธานาธิบดีโอบาม่าและตนเองเท่านั้น แต่ยังสำคัญต่อประชาชนในสหรัฐและทั่วโลก พร้อมระบุว่าขณะนี้สหรัฐและจีนได้พยายามทำงานหนักเพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่มีประสิทธิผล สร้างสรรค์และครอบคลุมทั่วถึง ซึ่งความสัมพันธ์ที่สร้างสรรค์นั้นหมายรวมถึงการเจรจาอย่างเปิดอกเกี่ยวกับสิ่งที่สหรัฐและจีนยังเห็นขัดแย้งกัน เช่นประเด็นด้านสิทธิมนุษยชน

รมต. Clinton กับรมต.ว่าการกระทรวงการคลัง Timothy Geithner กำลังนำคณะผู้แทนสหรัฐเข้าร่วมในการเจรจาด้านยุทธศาสตร์และเศรษฐกิจประจำปีระหว่างสหรัฐกับจีนที่กรุงปักกิ่ง โดยมีประเด็นเรื่องซีเรีย ซูดาน โครงการนิวเคลียร์ของอิหร่านและเกาหลีเหนือเป็นประเด็นหลัก แต่ประเด็นต่างๆที่กล่าวมานั้นกลับถูกกลบด้วยเหตุการณ์ที่นาย Chen Guangcheng ทนายความและนักรณรงค์ตาบอดชาวจีนหลบหนีออกจากการถูกกักบริเวณภายในบ้านพักเมื่อวันที่ 22 เมษายน และมีรายงานว่าเขาอาจกำลังได้รับความคุ้มครองจากสหรัฐอยู่ในขณะนี้

อย่างไรก็ตาม รมต.Clinton มิได้พูดถึงกรณีนาย Chen Guangcheng โดยตรง แต่ระบุถึงภาพรวมเรื่องสิทธิมนุษยชนในประเทศจีนว่า ตนมีหลายประเด็นที่ต้องหารือกับจีนรวมทั้งเรื่องสิทธิมนุษยชนและเรื่องเสรีภาพในการเคลื่อนไหวและแสดงความคิดเห็นภายในประเทศจีนภายใต้ปฏิญญาสากลว่าด้วยเรื่องสิทธิมนุษยชน

สำหรับในประเด็นเรื่องข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ รมต.ต่างประเทศสหรัฐยืนยันจุดยืนของสหรัฐว่า สหรัฐมิได้เลือกยืนข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่สหรัฐยึดมั่นเรื่องเสรีภาพในการเดินเรือภายในพื้นที่ทับซ้อนดังกล่าว ตลอดจนการรักษาสันติภาพความมั่นคงและเคารพกฎหมายสากล

รายงานของ International Crisis Group ชี้ว่า การขาดกฎหมายที่ชัดเจนเกี่ยวกับพื้นที่ทับซ้อนในทะเลจีนใต้คือหัวใจสำคัญของความขัดแย้งที่เกิดขึ้น แต่ทางศาสตราจารย์ Steve Tsang แห่ง University of Nottingham เชื่อว่าจีนมีเป้าหมายทางยุทธศาสตร์ที่ไปไกลกว่าเรื่องความขัดแย้งในพื้นที่ทับซ้อน

นักวิเคราะห์ผู้นี้เชื่อว่าจริงๆแล้วจีนต้องการให้ประเทศต่างๆในภูมิภาคนี้ยอมรับในเขตอิทธิพลของจีน ยอมรับในความเป็นผู้นำและความยิ่งใหญ่ของจีน และพยายามกันสหรัฐให้ออกไปจากความเกี่ยวข้องลึกซึ้งในภูมิภาคเอเซียตะวันออกและแปซิฟิกให้ได้ในที่สุด