อินเดียคือบ้านของช้างพันธุ์เอเชียมากกว่าครึ่งที่เหลืออยู่ในป่า ช้างในอินเดียมีความสำคัญมาตั้งแต่โบราณกาลเช่นเดียวกับช้างไทย ทั้งเป็นช้างทรงของกษัตริย์เวลาออกศึกและยังมีความผูกพันลึกซึ้งทางศาสนา โดยเฉพาะศาสนาฮินดูซึ่งบูชาพระพิฆเณศผู้มีเศียรเป็นช้าง รวมทั้งศาสนาคริสต์และศาสนาอิสลามซึ่งมักนำช้างมาร่วมขบวนแห่สำคัญต่างๆ
คุณ Vivek Menon แห่งกองทุนสัตว์ป่าอินเดีย เล่าว่าชาวอินเดียผูกพันและรักช้างมาตั้งแต่เด็กๆ โดยช้างจะถูกมองว่าเป็นสัตว์ฉลาดมีไหวพริบดี อย่างไรก็ตาม รายงานล่าสุดของรัฐบาลอินเดียระบุว่า ช้างอินเดียกลับไม่ได้รับความเอาใจใส่ในฐานะสัตว์ใกล้สูญพันธ์เช่นเดียวกับเสือโคร่ง ซึ่งอาจเป็นเพราะการลดลงของจำนวนช้างป่าไม่ปรากฎให้เห็นชัดเจนนัก
นักอนุรักษ์สัตว์ป่าระบุว่า ปัจจุบันช้างอินเดียที่คาดว่ามีจำนวนราว 26,000 เชือก กำลังถูกคุกคามจากการสูญเสียพื้นที่ป่าซึ่งเป็นถิ่นที่อยู่ของช้าง การเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วของเขตเมืองและการคมนาคมยังผลให้พื้นที่ป่ามากมายถูกแปรสภาพเป็นถนน รางรถไฟ หมู่บ้านและพื้นที่ทางการเกษตร โรงงานอุตสาหกรรมและเหมืองแร่ต่างๆผุดขึ้นมากมาย
นักอนุรักษ์ชี้ว่าช้างคือสายพันธุ์ที่เปราะบางเนื่องจากช้างต้องการพื้นที่ป่าขนาดใหญ่ในการดำรงชีพ แต่การที่ผืนป่าหดเล็กลงทำให้โขลงช้างต้องหากินในบริเวณที่แคบลงด้วย คุณ Vivek กล่าวว่ากองทุนสัตว์ป่าอินเดียได้ร้องขอให้รัฐบาลสร้างเครือข่ายโยงใยเชื่อมเขตป่าสงวน 88 แห่งไว้ด้วยกัน ซึ่งเป็นโครงการที่ไม่ต้องใช้ที่ดินขนาดใหญ่ เป็นเพียงแค่พื้นที่แคบๆเชื่อมระหว่างป่าใหญ่หลายๆผืน เพื่อให้ช้างสามารถเดินทางหากินจากป่าหนึ่งไปอีกป่าหนึ่งได้อย่างปลอดภัย
คุณ Vivek อธิบายว่า เนื่องจากช้างเป็นสัตว์ใหญ่ กินอาหารเยอะ หากจำกัดโขลงช้างไว้ในป่าเล็กๆผืนเดียว ช้างจะกินต้นไม้ใบหญ้าในป่านั้นหมดในเวลาไม่นาน แต่หากมีทางเชื่อมให้โขลงช้างสามารถขยับขยายหมุนเวียนไปยังป่าอื่นๆได้เป็นวงจร จะทำให้ป่าแต่ละแห่งผลัดใบเติบโตอีกครั้งเมื่อโขลงช้างวนเวียนกลับมา ในทำนองเดียวกับวงจรตามธรรมชาตินั่นเอง
นอกจากนี้ นักอนุรักษ์ยังเน้นย้ำถึงปัญหาการล่าช้างเพื่อเอางา ซึ่งส่งผลให้ช้างพลายหรือช้างตัวผู้มีจำนวนลดลงอย่างน่าใจหาย โดยในบางโขลงนั้นมีช้างพลายเพียงตัวเดียว แต่มีช้างพังอยู่ถึง 100 ตัว เกี่ยวกับเรื่องนี้ คุณ Mahesh Rangarajan ผู้จัดทำรายงานเรื่องช้างป่าในอินเดีย ระบุว่าวิกฤติที่ช้างอินเดียกำลังเผชิญอยู่ในปัจจุบันจึงไม่ใช่เรื่องของจำนวนช้างแต่เป็นเรื่องของการสืบทอดสายพันธุ์มากกว่า
คุณ Rangarajan ระบุว่าแม้บางโขลงจะมีช้างถึง 100 ตัว แต่จะมีโอกาสตกลูกช้างตัวใหม่น้อยมากเพราะช้างส่วนใหญ่มีอายุมากแล้วและช้างตัวผู้มีน้อย รวมทั้งลูกช้างใหม่นั้นอาจมีอัตราการตายสูง
รัฐบาลอินเดียรับปากว่าจะประกาศให้ช้างเป็นมรดกสัตว์ป่าแห่งชาติเช่นเดียวกับเสือโคร่งในเร็ววันนี้ ซึ่งนั่นอาจทำให้ช้างพันธุ์เอเชียได้รับการคุ้มครองมากขึ้น และน่าจะช่วยให้สัตว์ที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานกับชนชาติต่างๆในเอเชียนี้สืบทอดสายพันธุ์ต่อไปได้ในอนาคต
