ฮ่องกงรักษาเอกลักษณ์ของตนทั้งทางสังคมและทางวัฒนธรรมเอาไว้ได้อย่างน่าภาคภูมิใจตลอดมา ทั้งในช่วงที่อยู่ภายใต้การปกครองอังกฤษและหลังจากหวนคืนเป็นส่วนหนึ่งของจีนแผ่นดินใหญ่เมื่อได้เอกราชคืนจากอังกฤษ
สาเหตุที่ฮ่องกงยังมีเอกลักษณ์ของตนอยู่ในปัจจุบัน ส่วนหนึ่งเป็นเพราะว่าทางการจีนแผ่นดินใหญ่ให้สิทธิืปกครองตนเองในระดับหนึ่งภายใต้แนวทาง หนึ่งประเทศ สองระบบ
แต่นายเหลิง หยุ่ย เฉิง นักกฏหมายชาวฮ่องกงเชื่อว่า คนฮ่องกงไม่พร้อมที่จะยอมรับว่า เป็นประเทศเดียวกันกับจีนแผ่นดินใหญ่ เมื่อพูดถึงเรื่องความเป็นชาติ คนฮ่องกงไม่คิดว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของประเทศจีน พวกเขาไม่อยากได้รัฐบาลจีนหรือคนจีนจากแผ่นดินใหญ่มาปกครองฮ่องกง
ขณะนี้ชาวฮ่องกงต่างกังวลว่า เอกลักษณ์ความเป็นฮ่องกงกำลังถูกคุกคามเพราะมีหญิงชาวจีนตั้งท้องจำนวนมากแห่กันแอบเข้าไปในฮ่องกงเพื่อคลอดลูก
นานยอร์ค เฉ่า รัฐมนตรีสาธารณสุขฮ่องกง ชี้ว่า ในปีพุทธศักราช 2548 หรือกว่าหกปีที่แล้ว หญิงจีนแผ่นดินใหญ่มาคลอดลูกบนเกาะฮ่องกงจำนวนไม่กี่ร้อยคน แต่เมื่อปีที่แล้ว ตัวเลขนี้เพิ่มเป็นสี่พันคน ถือเป็นจำนวนหนึ่งจุดห้าของจำนวนเด็กที่เกิดบนเกาะฮ่องกงทั้งหมด
นายเบนนี่ ทาย นักวิเคราะห์กฏหมายรัฐธรรมนูญแห่งมหาวิทยาลัยฮ่องกง กล่าวว่า หากอัตราการเกิดของเด็กที่แม่เป็นชาวจีนจากแผ่นดินใหญ่ยังคงอยู่ในอัตรานี้ไปเรื่อยๆ อีกสิบถึงสิบห้าปี ชาวจีนแผ่นดินใหญ่จะกลายเป็นคนจำนวนมากกลุ่มหนึ่งในประชากรฮ่องกงทั้งหมด
นายเบนนี่ ทาย กล่าวว่า คนฮ่องกงกังวลว่านี่จะเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมและเอกลักษณ์ของสังคมฮ่องกง ถือเป็นมลภาวะต่อค่านิยมของฮ่องกง
เมื่อปีที่แล้ว เจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองฮ่องกงไม่ให้หญิงท้องจากจีนแผ่นดินใหญ่เดินทางเข้าฮ่องกงทั้งหมด 3,560 คน แต่ทุกวัน มีหญิงท้องชาวจีนแผ่นดินใหญ่เดินทางเข้าฮ่องกงได้สำเร็จ บางคนถือโอกาสเดินผ่านด่านเข้าฮ่องกงไปเฉยๆ บางคนพึ่งกลุ่มมาเฟียลักลอบขนคนเข้าเมืองทางรถบรรทุกหรือไม่ก็ทางเรือเร็ว
ฝ่ายการสาธารณสุขฮ่องกงบ่นว่าไม่สามารถรองรับงานที่เพิ่มขึ้นมากได้ เจ้าหน้าที่ห้องฉุกเฉินมีงานล้นมือเพราะมีหญิงจีนแผ่นดินใหญ่จำนวนมากเข้าไปคลอดลูกในปีที่ผ่านมา 1,650 คน จาก 500 คนเมื่อปีก่อนหน้า
ฮ่องกงได้ออกมาตราการป้องกันด้วยตั้งกฏให้ชาวจีนแผ่นดินใหญ่เสียค่าคลอดลูกบนเกาะฮ่องกงรายละหกพันดอลล่าร์สหรัฐหรือประมาณ 180,000 บาท แต่กฏหมายฮ่องกงได้ให้สิทธิ์แก่เด็กที่คลอดบนเกาะทุกคนให้มีสิทธิ์อาศัยบนเกาะแม้จะมีพ่อแม่มาจากจีนแผ่นดินใหญ่ เด็กเหล่านี้ได้รับสิทธิ์ด้านการศึกษาและการรักษาพบาบาลฮ่องกงด้วย
นักวิจารณ์ชี้ว่า ค่าคลอดลูกบนเกาะจำนวน 6,000 ดอลล่าร์สหรัฐนั้นคุ้มค่าแก่การลงทุนสำหรับพ่อแม่ชาวจีนแผ่นดินใหญ่เพราะบริการการศึกษาและสาธารณสุขมาตราฐานฟรีไม่มีในเมืองจีน
ชาวฮ่องกงออกมาประท้วงกันมาขึ้นต่อเรื่องนี้ รวมทั้งผู้หญิงท้องชาวฮ่องกงเอง ที่เกรงว่า การคลอดลูกของพวกเธอจะไม่ได้รับการบริการที่ดีพอเพราะหญิงชาวจีนแผ่นดินใหญ่สร้างภาระเพิ่มขึ้นแก่การบริการสาธารณสุขในฮ่องกง
ประเด็นนี้กลายเป็นประเด็นหยิบยกขึ้นมาถกกันในบรรดาผู้สมัครลงแข่งขันการเลือกตั้งผู้นำเกาะฮ่องกงที่ใกล้เข้ามา มีผู้สมัครบางคนเีรียกร้องให้มีการทบทวนกฏหมายสิทธิ์พื้นฐานของฮ่องกงเพื่อแก้ปัญหานี้
คุณเบนนี่ ทาย นักวิเคราะห์เห็นด้วยในระดับหนึ่งแต่เขาเตือนว่าการปรับเปลี่ยนกฏหมายใดใดในฮ่องกง หรือ การตีความกฏหมาย น่าจะสร้างปัญหามากกว่าเดิมเพราะต้องพึ่งพารัฐบาลจีนแผ่นดินใหญ่ และชาวฮ่องกงคงไม่เห็นด้วยเพราะกลัวการแทรกแซงจากรัฐบาลจีนแผ่นดินใหญ่
