รายงานล่าสุดโดยรัฐบาลอังกฤษชี้ว่า ในเวลานี้ เสรีภาพของฮ่องกงได้ดับสูญโดยสนิทในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ขณะที่ ผู้เชี่ยวชาญนั้นทั้งเห็นด้วยและเห็นต่างเกี่ยวกับประเด็นนี้
ในรายงานราย 6 เดือนที่รัฐบาลอังกฤษจัดทำและเผยแพร่ออกมาเมื่อวันที่ 31 มีนาคมที่ผ่านมา กรุงลอนดอนระบุว่า กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติที่กรุงปักกิ่งประกาศบังคับใช้ในฮ่องกงยังคงเดินหน้าบ่อนทำลายสิทธิ์ของผู้คนในเขตบริหารพิเศษของจีนนี้อย่างต่อเนื่อง
นับตั้งแต่อังกฤษส่งมอบเกาะฮ่องกงคืนแก่จีนเมื่อปี ค.ศ. 1997 รัฐบาลอังกฤษจัดทำรายงานเกี่ยวกับความเป็นไปในฮ่องออกมาปีละ 2 ฉบับ โดยเนื้อหาของรายงานนั้นจะเน้นไปที่พัฒนาการต่างๆ ภายใต้ปฏิญญาร่วมจีน-อังกฤษ ที่ลงนามโดยนายกรัฐมนตรีของทั้ง 2 ประเทศเมื่อปี ค.ศ. 1984 และมีรายละเอียดของสภาพการณ์ในฮ่องกงหลังกลับคืนสู่การปกครองของกรุงปักกิ่ง
ทั้งนี้ เนื้อหาในรายงานฉบับล่าสุดจากอังกฤษพูดถึงการเปลี่ยนแปลงบางอย่างต่อกรอบการทำงานและโครงสร้างการใช้ชีวิตในฮ่องกง โดยมีการเน้นย้ำไปที่พัฒนาการทางการเมืองระหว่างช่วงเดือนกรกฎาคมและเดือนธันวาคมของปีที่แล้วเป็นหลัก ซึ่งรวมความถึง การที่มีผู้ถูกดำเนินคดีภายใต้อำนาจกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่เป็นรายแรก และการเลือกตั้ง “สมาชิกผู้รักชาติเท่านั้น” ชุดแรก รวมทั้ง การสั่งปิดกลุ่มเคลื่อนไหวทางสังคมและสื่ออิสระต่างๆ
วีโอเอ ได้สอบถามความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญหลายราย และบางคนยินดีที่อังกฤษสรุปรายงานออกมาในแนวนี้ ขณะที่ บางรายกล่าวหาว่า อังกฤษกำลังทำให้หลักนิติธรรมของฮ่องกงเสื่อมเสีย
โจเซฟ เชง นักวิเคราะห์การเมืองซึ่งอพยพจากฮ่องกงไปอาศัยอยู่ที่นิวซีแลนด์ บอกกับ วีโอเอ ว่า รายงานนี้เป็นตัวแทนความพันธกรณีที่อังกฤษมีต่อฮ่องกง ซึ่งคนทั่วๆ ไปในฮ่องกงอาจลืมเลือนไม่สนใจแล้ว ส่วน เบเนดิกต์ โรเจอร์ส ผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่ม Hong Kong Watch ในอังกฤษ และถูกรัฐบาลฮ่องกงเตือนว่า จะลงโทษจำคุกหากกลับมาที่ฮ่องกง แสดงความยินดีต่อเนื้อหาของรายงานดังกล่าว
ทางด้านรัฐบาลจีนได้ออกมาให้ความเห็นต่อรายงานนี้ โดยเตือนอังกฤษให้ “ละทิ้ง” ความคิดสมัยเมืองขึ้นของตนเสีย ขณะที่ โฮลเดน เชา นักการเมืองฮ่องกงที่สนับสนุนกรุงปักกิ่ง บอกกับ วีโอเอ ว่า เขาเชื่อว่า รายงานของอังกฤษนี้มีข้อมูลเท็จอยู่มากมาย ทั้งยังมุ่งสร้างความเสื่อมเสียให้กับกฎหมายความมั่นคงของชาติด้วย
