ตั้งแต่สมัยโบราณที่มนุษย์เริ่มรู้จักการปลูกพืช มนุษย์ก็เริ่มเรียนรู้วิธีเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์พืชไว้ใช้ในอนาคตแล้ว และตั้งแต่นั้นมา แม้วิทยาการด้านการเกษตรและพันธุศาสตร์จะพัฒนามาเรื่อยๆจวบจนปัจจุบัน แต่การเก็บ รักษาและสะสมสิ่งที่เรียกว่า เซลล์เชื้อพันธ์พืช ก็ยังคงความสำคัญอยู่เช่นเดิม ทั้งเพื่อพัฒนาพันธ์พืชที่ปลูกอยู่ในปัจจุบัน และเพื่อประโยชน์สำหรับคนรุ่นหลังๆ
คุณ Philip Forsline คือผอ.ฝ่ายวิจัยของหน่วยเก็บรักษาเชื้อพันธุ์พืชหรือที่เรียกว่าธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชในเมืองเจนีวา นครนิวยอร์ค ทั่วอเมริกามีธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชลักษณะเดียวกันนี้กระจายอยู่มากมาย โดยมีธนาคารกลางเมล็ดพันธุ์พืชอยู่ที่โคโรลาโดซึ่งเก็บรักษาเมล็ดพันธ์พืชต่างๆราว 5 แสนชนิด และกระทรวงเกษตรสหรัฐคือผู้ดูแลเครือข่ายธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชทั้งหมด
ธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชที่เจนีวาคือสถานที่เก็บรักษาเมล็ดพันธ์ของผลแอ็บเปิ้ลและต้นแอ็บเปิ้ลจำนวนมากที่สุดและหลากหลายที่สุดในโลก และแม้การสะสมพันธ์แอ็บเปิ้ลจะเป็นความชำนาญพิเศษของคุณ Philip Forsline แต่เขาบอกว่าการเก็บรักษาเชื้อพันธุ์พืชทุกชนิดคือหน้าที่หลักของธนาคาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งพืชสำคัญทางเศรษฐกิจของโลกเช่น ข้าวสาลี ถั่วเหลืองและข้าวโพด ซึ่งเป็นพืชที่ไม่มีความหลากหลายทางเชื้อพันธุ์ ดังนั้นเมื่อเกิดโรคชนิดใหม่ๆขึ้น อาจทำให้พืชเหล่านั้นถูกทำลายจนเกือบหมดได้ในคราวเดียว คุณ Forsline บอกว่าเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องมีการเก็บตัวอย่างเชื้อพันธุ์ของพืชเหล่านั้นไว้เพื่อเตรียมรับกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดในอนาคต
เมล็ดพันธ์พืชส่วนใหญ่ในธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชเจนีวา ถูกเก็บไว้ในห้องเย็นขนาดใหญ่ที่อุณหภูมิลบ 20 องศาเซลเซียส คุณ Larry Rabertson จนท.ผู้หนึ่งของธนาคารแห่งนี้บอกว่าเมล็ดพืชถูกแยกไว้ตามชั้นวางที่สามารถเคลื่อนย้ายเปลี่ยนตำแหน่งได้เพื่อไม่ให้เสียพื้นที่ และว่าเมล็ดพืชบางชนิดอาจเก็บไว้ได้นานถึงร้อยปีเลยทีเดียว
หน้าที่หลักของคุณ Larry Rabertson คือการเพาะพันธ์และปลูกตัวอย่างเมล็ดพืช เขาบอกว่าหากเมล็ดพืชชนิดใดแตกหน่อ นั่นหมายถึงเชื้อพันธุ์ที่เก็บไว้นั้นใช้การได้
ในการพัฒนาคุณภาพและความแข็งแรงของพืชชนิดใดชนิดหนึ่งนั้น สามารถทำได้โดยการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างพันธุ์พืชพื้นบ้านกับพันธุ์พืชในป่าที่มาจากสายพันธ์เดียวกัน ในแต่ละปี นักผสมพันธุ์พืชทั่วโลกมักจะขอตัวอย่างเชื้อพันธุ์จากธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชเจนีวา เพื่อไปทำการทดลองสร้างลักษณะทางพันธุกรรมใหม่ๆของพืชแต่ละชนิด เมื่อปีที่แล้วธนาคารเมล็ดพันธ์พืชเจนีวา ส่งตัวอย่างเชื้อพันธุ์พืช 5000 เมล็ดไปให้แก่บุคคลและหน่วยงานในประเทศต่างๆทั่วโลก เช่นส่งเมล็ดหัวหอมไปยังเกาหลีใต้ พันธ์กะหล่ำและบร็อคโคลี่ไปที่ตุรกี เป็นต้น คุณ Philip Forsline บอกว่าการแจกจ่ายพันธุ์พืชเป็นวิธีการที่ดีที่จะช่วยให้พืชชนิดต่างๆมีโอกาสสูญพันธุ์น้อยลง
ผอ.ธนาคารเมล็ดพันธุ์พืชที่เมืองเจนีวา บอกว่าหากปล่อยให้พืชชนิดใดสูญพันธุ์ จะไม่สามารถสร้างเชื้อพันธ์ใหม่ของพืชชนิดนั้นขึ้นมาได้อีก และว่าการเก็บรักษาเชื้อพันธุ์พืชก็คือการรักษาทรัพยากรอย่างหนึ่ง เป็นทรัพยากรทางอาหารและมรดกตกทอดที่สำคัญต่อการดำรงอยู่ของมนุษย์ในอนาคต
จากการตื่นตัวเกี่ยวกับภาวะโลกร้อนในปัจจุบัน และการโหมทำลายถิ่นกำเนิดของพืชพรรณธรรมชาติต่างๆบนโลกอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวเพื่อรักษาพันธุ์พืชขึ้นมากมาย และในปีหน้า โรงเก็บเชื้อพันธุ์พืชขนาดใหญ่ที่สุดในโลกที่เรียกว่า Svalbard Global Seed Vault กำลังจะเปิดดำเนินการที่ประเทศนอร์เวย์
