การศึกษาชิ้นใหม่แสดงถึงหลักฐานของการผ่าตัดแขนขาของบุคคลด้วยวิธีทางการแพทย์ที่เก่าแก่ที่สุด โดยระบุว่า ได้พบโครงกระดูกอายุ 31,000 ปี ของคนวัยหนุ่มสาวคนหนึ่งถูกตัดขาท่อนล่างด้านซ้ายออกไป ในบริเวณที่เป็นประเทศอินโดนีเซียในปัจจุบัน
นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า การผ่าตัดดังกล่าวเกิดขึ้นในขณะที่บุคคลนั้นยังเป็นเด็ก และยังมีชีวิตอยู่ต่อไปอีกหลายปี ทั้งนี้ การผ่าตัดแบบโบราณแสดงให้เห็นว่ามนุษย์ได้ใช้วิธีทางการแพทย์เร็วกว่าที่นักวิทยาศาสตร์คิดไว้มาก ผลการศึกษาวิจัยนี้ตีพิมพ์อยู่ในวารสาร Nature
ทิม มาโลนี (Tim Maloney) จากมหาวิทยาลัย Griffith University ในออสเตรเลียซึ่งเป็นหัวหน้านักวิจัยในการศึกษานี้กล่าวว่า นักวิจัยได้พบศพดังกล่าวถูกฝังอยู่ ในขณะที่กำลังสำรวจถ้ำแห่งหนึ่งในเกาะบอร์เนียว ซึ่งเป็นพื้นที่ป่าฝนที่ขึ้นชื่อในเรื่องศิลปะหินโบราณ
เขาอธิบายต่อไปว่า แม้ว่าโครงกระดูกส่วนใหญ่จะยังคงอยู่ แต่กระดูกเท้าซ้ายและส่วนล่างของขาซ้ายขาดหายไป หลังจากที่ตรวจสอบซากศพแล้ว นักวิจัยสรุปว่ากระดูกเท้าไม่ได้หายไปจากการฝังศพหรือสูญหายจากอุบัติเหตุ แต่กระดูกถูกตัดออกไปด้วยความระมัดระวังแทน
นอกจากนี้ กระดูกขาที่เหลืออยู่มีบาดแผลที่ปราณีตและหายเป็นปกติแล้ว ไม่มีสัญญาณของการติดเชื้อซึ่งอาจเกิดขึ้นได้หากเด็กคนดังกล่าวถูกสิ่งมีชีวิตเช่นจระเข้กัดที่ขา และไม่มีร่องรอยของการแตกหักซึ่งอาจเกิดขึ้นได้หากเด็กขาขาดจากอุบัติเหตุ
หลักฐานดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าคนโบราณมีความรู้ทางการแพทย์มากพอที่จะทำการผ่าตัดได้โดยไม่สูญเสียเลือดจนถึงแก่ชีวิตหรือติดเชื้อร้ายแรง อย่างไรก็ตาม นักวิจัยไม่ทราบว่าคนโบราณใช้เครื่องมือชนิดใดในการผ่าตัดแขนขา หรือใช้วิธีใดในการป้องกันการติดเชื้อ แต่เชื่อว่าอาจใช้เครื่องมือที่ทำจากหินที่คมในการผ่าตัด และใช้พืชบางชนิดในบริเวณนั้นในการรักษาพยาบาล
นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าเด็กคนดังกล่าวได้รับการดูแลต่อไปอีกหลายปีหลังการผ่าตัด ซึ่งการมีชีวิตรอดจากการที่ถูกตัดขาในดินแดนที่มีเนินเขาสูงชันและป่าทึบเช่นนั้นคงไม่ใช่เรื่องง่าย และดูเหมือนว่าเด็กคนนี้จะมีชีวิตอยู่ต่อไปอีกประมาณ 6-9 ปีหลังจากสูญเสียขาข้างซ้าย และในที่สุดก็เสียชีวิตจากสาเหตุที่ไม่อาจทราบได้เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่
มาโลนีกล่าวในงานแถลงข่าวว่า การผ่าตัดในอดีตนี้ เป็นการแก้ไขหน้าประวัติศาสตร์ด้านความรู้และพัฒนาการทางการแพทย์ของมนุษย์
ก่อนหน้าการค้นพบนี้ หลักฐานเก่าแก่ที่สุดของการตัดแขนขาด้วยวิธีทางแพทย์ พบในโครงกระดูกของชาวนาฝรั่งเศสที่มีอายุ 7,000 ปี ซึ่งถูกตัดท่อนแขนบริเวณข้อศอกลงมา นักวิทยาศาสตร์เคยคิดว่าวิธีการทางการแพทย์นั้นพัฒนาขึ้นเมื่อประมาณ 10,000 ปีที่แล้ว เพราะเป็นช่วงเวลาที่มนุษย์เริ่มอาศัยอยู่ในสังคมเกษตรกรรมมากขึ้น
อเลเชีย เชอเรงค์ (Alecia Schrenk) นักมานุษยวิทยาที่มหาวิทยาลัย University of Nevada ในลาสเวกัส ซึ่งไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการศึกษานี้ กล่าวว่า การศึกษานี้แสดงหลักฐานเพิ่มเติมว่ามนุษย์เริ่มใช้การรักษาทางการแพทย์เร็วกว่าที่นักวิทยาศาสตร์คิดไว้มาก และว่างานวิจัยนี้ได้แสดงให้เห็นว่า คนยุคก่อนประวัติศาสตร์ไม่ได้ถูกปล่อยปละให้ต้องดูแลรักษาตัวเองเสมอไป
- ที่มา: วีโอเอ