ทีมนักมานุษยวิทยาชาวฝรั่งเศสขุดพบขวานหินโบราณชิ้นนี้พร้อมๆกับเครื่องมือและโบราณวัตถุอื่นๆอีกจำนวนหนึ่งใกล้กับทะเลสาปเตอร์กาน่าในเคนยาเมื่อหลายปีก่อน จุดทีุ่ขุดพบอยู่ห่างเกือบสิบกิโลเมตรจากจุดที่นักมานุษยวิทยาขุดพบโครงกระดูกมนุษย์โบราณสายพันธุ์โฮโม อีเรกตัสที่เกือบสมบูรณ์ที่สุดซึ่งเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์เราเมื่อปีคริสศักราช 1984
ล่าสุดทีมงานที่ศึกษาอายุของขวานหินโบราณนี้เผยว่า ขวานโบราณนี้น่าจะเป็นเครื่องมือของมนุษย์โบราณโฮโม อีเรกตัส ซึ่งมีชีวิตอยู่ระหว่าง 1.3-1.8 ล้า่นปีที่แล้ว
คุณคริสโตเฟอร์ เลอพรี นักธณีวิทยาประจำศูนย์ลามอนโดเฮอทีแห่งมหาวิทยาลัยโคลัมเบียเป็นหนึ่งในทีมศึกษาอายุขวานหินโบราณโดยใช้เทคโนโลยีทันสมัย กล่าวว่า ขวานหินโบราณชิ้นนี้ชี้ว่ามนุษย์โบราณโฮโม อีเรกตัสน่าจะมีสมองที่ใหญ่และฉลาดกว่าโฮโม ฮาบีลีส
คุณเลอพรี บอกว่าขวานหินของมนุษย์โบราณโฮโม อีเรกตัสนี้แสดงให้เห็นว่าบรรพบุรุษของมนุษย์เรามีความสามารถในการจินตนาการรูปร่างและขนาดของเครื่องมือในหัวและผลิตเครื่องมือออกมาตามที่นึกคิดไว้ ขวานหินชิ้นนี้มีทำอย่างความประณีต ได้สัดส่วน ต่างจากเครื่องมือหินแบบหยาบๆฝีมือของโฮโม ฮาบีลีสที่เชื่อกันว่ามีชีวิตอยู่ก่อนหน้า
ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้บอกกับผู้สื่อข่าววีโอเอว่า ขวานหินนี้เก่าแก่กว่าเครื่องมือชิ้นอื่นๆของมนุษย์โบราณโฮโม อีเรกตัส ที่เคยขุดเจอ คาดว่าเก่าแก่กว่ากันประมาณสามแสนปี ทำให้ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่า บรรพบุรุษของมนุษย์เรามีความสามารถที่จำเป็นในการผลิตเครื่องมือเครื่องใช้เร็วกว่าที่เคยคาดกันไว้
นอกจากนี้ความประณีตและอายุของขวานหินนี้ยังนำให้ผู้รู้อีกหลายคนเชื่อว่าบรรพบุรุษของมนุษย์อาจจะมีพัฒนาการหลายด้านเก่าแก่กว่าที่เราคาดเอาไว้ อย่างเช่น การมีครอบครัวเดี่ยว การแบ่งกำลังพลเป็นกลุ่มล่าสัตว์กับกลุ่มหาของป่า ตลอดจนความสามารถในการเล่าเรื่องราวรอบกองไฟ และการรู้จักใช้ไฟ
คุณคริสโตเฟอร์ เลอพรี บอกว่าการการค้นพบนี้สร้างคำถามว่าบรรพบุรุษของมนุษย์น่าจะมีวัฒนธรรมมาก่อนหน้าแต่ฟันธงยังไม่ได้เพราะยังไม่มีหลักฐานทางมนุษยวิทยาออกมายืนยันแม้ว่านักมานุษยวิทยาหลายคนอาจจะเห็นด้วยก็ตาม เขาบอกว่า ขวานหินโบราณที่ทำขึ้นอย่างประณีต แสดงออกถึงการใช้ความคิดวางแผน มีไอเดีย มีสไตน์ เป็นการแสดงออกถึงการมีวัฒนธรรมที่สามารถส่งต่อเป็นทอดๆแก่มนุษย์รุ่นลูกรุ่นหลาน
เทคโนโลยีสมัยใหม่อาจจะช่วยระบุอายุของขวานหินนี้ได้ แต่ไม่มีทางที่จะระบุได้ชัดเจนว่าใช้ทำอะไร คุณเลอพรีบบอกว่าขวานนี้หนักเกินไปที่ขว้างไปในระยะไกลและไม่คมพอที่จะเจาะเข้าผิวหนังของสัตว์ เขาเชื่อว่ามนุษย์โบราณน่าจะใช้ขวานหินนี้ในการตัดหรือหั่นเนื้อจากซากสัตว์ที่ไปแย่งมาจากสัตว์ล่าเนื้ออย่างสิงโตหรือหมาในไฮยีน่า
ขวานหินโบราณชิ้นนี้และเครื่องมือโบราณอื่นๆที่ขุดค้นพบนำไปเก็บรวมไว้กับเครื่องมือยุคหินที่ทำขึ้นโดยมนุษย์โบราณโฮโม อีเรกตัสที่สถานพิพิธภัณฑืแห่งชาติเคนยา ทีมนักมานุษยวิทยายังเดินหน้าขุดค้นในพื้นที่บริเวณทะเลสาปเตอการ์น่าต่อไปเพราะมีชั้นดินเก่าแก่ที่อายุย้อนไปถึงสองล้านปี พวกขาหวังว่าจะค้นพบเครื่องมือยุคหินของมนุษย์โบราณเพื่อศึกษาหาความสัมพันธ์ของมนุษย์โบราณทั้งสองสปีชี่
