ไขความลับ ทำไมกบถึงพรางตัวแบบโปร่งใสได้?

นักวิทยาศาสตร์ค้นพบความลับอันน่าทึ่งของกบ ที่สามารถพรางตัวแบบโปร่งใสตามธรรมชาติ เหมือนกับเปิดปิดโหมดดังกล่าวได้เอง

รายงานของนักวิจัยในวารสาร Science ฉบับเดือนธันวาคมปี 2022 ระบุว่า กบบางชนิดที่พบในอเมริกาใต้และอเมริกากลาง มีความสามารถที่หาได้ยากในการเปลี่ยนร่างกายของพวกมันให้เกือบจะโปร่งใสได้ตามต้องการ

ในช่วงเวลากลางวัน กบที่ออกหากินในเวลากลางคืนเหล่านี้จะนอนหลับโดยห้อยตัวอยู่ใต้ใบไม้ ร่างกายสีเขียวโปร่งใสอันบอบบางของพวกมันจะไม่ทำให้เกิดเงา ทำให้นกและสัตว์นักล่าอื่น ๆ ไม่สามารถมองเห็นพวกมันได้ไม่ว่าจะจากทางด้านบนหรือด้านล่างก็ตาม

แต่เมื่อกบแก้วเหล่านี้ตื่นขึ้นและกระโดดไปมาเพื่อหาแมลงหรือหาคู่ ร่างกายของพวกมันจะมีสีน้ำตาลแดงทึบแสง

จวิ้นเจี๋ย เหยา (Junjie Yao) วิศวกรชีวการแพทย์จากมหาวิทยาลัย Duke และผู้ร่วมเขียนงานวิจัยกล่าวว่า “การที่กบมีร่างกายที่โปร่งใส ก็เพื่อความปลอดภัยของพวกมัน” เพราะถ้าหากตื่นนอนแล้ว พวกมันก็จะสามารถหลบหลีกนักล่าได้อย่างว่องไว แต่ในขณะที่นอนหลับอยู่และในช่วงที่อ่อนแอที่สุด “พวกมันก็จะเปลี่ยนสีเพื่อหลบซ่อนตัว”

จากการใช้เทคโนโลยีการถ่ายภาพด้วยแสงและอัลตราซาวด์ ทำให้นักวิจัยค้นพบความลับนี้ขณะที่พวกมันนอนหลับ ซึ่งในช่วงเวลาดังกล่าว กบจะ "ซ่อน" เซลล์เม็ดเลือดแดงเกือบ 90% เอาไว้ในตับของพวกมัน

เหยากล่าวต่อไปว่า เนื่องจากพวกมันมีผิวหนังและเนื้อเยื่ออื่น ๆ ที่โปร่งใส ดังนั้น มีเพียงเลือดที่ไหลเวียนผ่านร่างกายของพวกมันที่ทำให้ร่างกายมีสี นอกจากนี้กบยังหดตัวและบีบอัดอวัยวะภายในส่วนใหญ่เอาไว้ด้วยกันอีกด้วย

ฮวน มานูเอล กวายาซามิน (Juan Manuel Guayasamin) นักชีววิทยาผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับกบแห่งมหาวิทยาลัยซาน ฟรานซิสโก ที่เมืองกีโต ประเทศเอกวาดอร์ ผู้ไม่เกี่ยวข้องกับการศึกษานี้กล่าวว่า งานวิจัยดังกล่าวอธิบายไว้อย่างสวยงามถึงการที่ "กบแก้วซ่อนเลือดเอาไว้ในตับเพื่อคงความโปร่งใสของร่างกายเอาไว้"

เรื่องดังกล่าวยังคงเป็นปริศนาว่า เหตุใดกบแก้วจึงทำเช่นนี้ได้โดยที่ไม่ตาย เพราะสำหรับสัตว์ส่วนใหญ่แล้ว การมีออกซิเจนในเลือดไหลเวียนน้อยมากเป็นเวลาหลายชั่วโมงอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต และการที่เลือดจับตัวกันแน่นเกินไปก็อาจทำให้เกิดการแข็งตัวของเลือดจนถึงแก่ชีวิตได้ แต่กบกลับสามารถอยู่รอดได้

คาร์ลอส ทาโบอาดา (Carlos Taboada) นักชีววิทยาจากมหาวิทยาลัย Duke ซึ่งเป็นผู้ร่วมการศึกษาวิจัยนี้กล่าวว่า การวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับสัตว์ชนิดนี้อาจให้เบาะแสที่เป็นประโยชน์สำหรับการพัฒนายาต้านการแข็งตัวของเลือด

ริชาร์ด ไวท์ (Richard White) นักชีววิทยาจากมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด ผู้ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการศึกษาครั้งนี้กล่าวว่า มีสัตว์เพียงไม่กี่ชนิดที่มีร่างกายที่โปร่งใสตามธรรมชาติ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นสัตว์ทะเล เช่น ปลา กุ้ง แมงกะพรุน รวมถึงหนอน และแมลงบางชนิด ซึ่งไม่ได้มีการเคลื่อนย้ายเลือดแดงในปริมาณมาก ๆ ผ่านร่างกายของพวกมัน

นักชีววิทยาจากมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด กล่าวเสริมว่า ดูเหมือนว่าเคล็ดลับในการซ่อนเลือดขณะนอนหลับจะเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกบเท่านั้น เขาบอกว่า “ความโปร่งใสเป็นสิ่งที่หาได้ยากยิ่งในธรรมชาติ และในบรรดาสัตว์บก ก็ไม่เคยได้ยินว่ามีสัตว์ชนิดไหนทีมีร่างกายที่โปร่งใสมาก่อนเลย นอกจากกบแก้ว”

ไวท์กล่าวทิ้งท้ายว่า การพรางตัวของกบแก้วนั้นเป็นเรื่องที่น่าอัศจรรย์มากจริง ๆ

• ที่มา: เอพี