ต้นถั่วพิสทาชิโอเป็นไม้ยืนต้นที่มีลักษณะเหมือนไม้พุ่ม เป็นพืชที่ทนทาน มีต้นกำเนิดในเอเชียกลางและตะวันออกกลาง
ในสหรัฐฯ มีการปลูกต้นถั่วชนิดนี้มากในรัฐเเคลิฟอร์เนีย ทำให้สหรัฐฯ เป็นประเทศผู้ผลิตถั่วพิสทาชิโอรายใหญ่อันดับสองของโลกตามหลังอิหร่าน
ในอัฟกานิสถาน ต้นถั่วพิสทาชิโอเคยขึ้นเองตามธรรมชาติ เเละชาวบ้านในพื้นที่จะไปเก็บถั่วเพื่อขายหรือบริโภค เเต่ปัญหาฝนแล้งนานหลายปี สงคราม ตลอดจนการขาดการรักษาดูแล ส่งผลให้ต้นถั่วชนิดนี้หมดไปจากป่าธรรมชาติ
กระทรวงการเกษตรอัฟกานิสถานรายงานว่า พื้นที่ป่าในประเทศได้ลดลงเกือบครึ่งหนึ่งทำให้ต้นถั่วพิสทาชิโอหายไปด้วย โดยต้นไม้จำนวนมากถูกชาวบัานตัดไปทำฟืน
แต่มาปัจจุบัน มีการปลูกต้นถั่วพิสทาชิโอในอัฟกานิสถานในฐานะพืชทดแทนฝิ่นชนิดหนึ่ง ผลผลิตถั่วพิสทาชิโอจากจังหวัดเฮอรัทส่งออกไปยังประเทศแถบอ่าวเปอร์เชีย อินเดีย ตุรกี และประเทศในยุโรป รวมทั้งเยอรมนี
รัฐบาลอัฟกานิสถานได้ร่วมมือกับหน่วยงานความช่วยเหลือของสหรัฐฯ U.S. Agency for International Development เพื่อพยายามกอบกู้การปลูกต้นถั่วพิสทาชิโอเพื่อช่วยสร้างแหล่งรายได้ที่ยั่งยืน และทำกำไรแก่ชาวอัฟกันเเละเพื่อทดแทนการปลูกฝิ่น
ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่าฝิ่นในอัฟกานิสถานเป็นเเหล่งกำเนิดของเฮโรอีนหลักของโลกหรือราว 90 เปอร์เซ็นต์ของปริมาณฝิ่นทั้งหมดทั่วโลก
หน่วยงานความช่วยเหลือจากสหรัฐฯ ช่วยปลูกต้นกล้าถั่วพิสทาชิโอเเล้วหลายเเสนต้นและยังมีแผนที่จะสรัางคลังจัดเก็บเม็ดถั่วอีกหลายแห่งด้วย เเต่การปกป้องดูแลต้นถั่วพิสทาชิโอในอัฟกานิสถานเป็นงานที่ท้าทายมาก เนื่องจากรัฐบาลต้องใช้กำลังเจ้าหน้าที่ทหารในเขตเมืองเพื่อรักษาความปลอดภัย ทำให้พื้นที่ชนบทห่างไกลตกอยู่ในกำมือของถูกกลุ่มทาลีบัน โดยมีรายงานว่าพื้นที่อย่างน้อย 40 เปอร์เซ็นต์ทั่วประเทศอยู่ในการควบคุมของกลุ่มทาลีบัน
เจ้าหน้าที่หอการค้าของจังหวัดเฮอรัท กล่าวว่า ต้นถั่วพิสทาชิโอส่วนมากที่ปลูกในจังหวัดเฮอรัทปลูกในพื้นที่ที่ควบคุมโดยกลุ่มทาลีบัน บรรดานักรบทาลีบันจะออกรีดไถเกษตรกรในช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิตถั่ว
เจ้าหน้าที่ประมาณว่ากลุ่มทาลีบันน่าจะทำรายได้จากผลผลิตถั่วพิสทาชิโอหลายล้านดอลล่าร์ต่อปี
การคุกคามจากกลุ่มทาลีบันทำให้มีการเก็บเกี่ยวถั่วพิสทาชิโอก่อนถึงฤดูเก็บเกี่ยวทำให้ปริมาณผลผลิตลดลง เเละส่งผลเสียต่อคุณภาพของถั่วด้วย เจ้าหน้าที่รายงานว่าในปีนี้ จังหวัดเฮอรัทส่งออกถั่วพิสทาชิโอเพียงแค่ 120 ตันเท่านั้น
นาย Saad Khatabi ประธานหอการค้าจังหวัดเฮอรัท กล่าวว่าสถานการณ์ความไม่มั่นคงในพื้นที่ และการขาดเเคลนกองกำลังรักษาความปลอดภัยของรัฐบาล ทำให้มีการเก็บเกี่ยวเม็ดถั่วพิสทาชิโอก่อนถึงเวลา ทำให้เป็นผลเสียต่อผลผลิตเเละเศรษฐกิจของประเทศอย่างมาก
ด้าน Jilani Farhad โฆษกของผู้ว่าการจังหวัดเฮอรัท ยอมรับว่าเกิดสถานการณ์ไม่มั่นคงขึ้นจริง และกลุ่มนักรบทาลีบันทำลายต้นถั่วพิสทาชิโอ เขากล่าวว่าทางการจะต้องเข้าไปสร้างความมั่นคงในพื้นที่เพื่อป้องกันไม่ให้กลุ่มทาลีบันเข้าไปเก็บเกี่ยวผลผลิตถั่วได้
เกษตรกรในอีกหลายพื้นที่ก็ประสบปัญหาทำนองเดียวกัน ในจังหวัดคุนดูส กลุ่มทาลีบันเข้าไปในพื้นที่เเละบังคับรีดไถให้เกษตรกรเเบ่งส่วนผลผลิตใน 1 ใน 10
บรรดาเกษตรกรกล่าวว่า "หากยอมเเบ่งส่วนผลผลิตให้ กลุ่มทาลีบันจะนำเงินที่ได้จากการขายถั่วพิสทาชิโอ ไปซื้ออาวุธทำให้ความขัดเเย้งทางอาวุธยืดเยื้อต่อไป แต่หากไม่ยอม เกษตรกรถูกข่มขู่ว่าจะถูกกักขังและถูกทรมาน"
นอกจากนี้เกษตรกรชาวแอฟกันบางคนยังถูกขุมขู่และรีดไถอยู่เป็นประจำ ไม่เฉพาะเเค่ในช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิตเม็ดถั่วพิสทาชิโอเท่านั้น
(รายงานโดย Khalil Noorzai และ Gulrahim Niazman / เรียบเรียงโดย ทักษิณา ข่ายแก้ว)
