คุกสหรัฐฯ แจกไพ่ที่มีหน้าเหยื่ออาชญากรรม หวังหาเบาะแสจากนักโทษ

ทัณฑสถานตอนใต้ของรัฐมิสซิสซิปปี แจกจ่ายไพ่สำรับ 2,500 ชุดให้กับนักโทษสำหรับสันทนาการ แต่ที่แปลกออกไปก็คือลวดลายของไพ่ที่มีการใส่ใบหน้าเหยื่ออาชญากรรมที่ยังไม่สามารถตามหาตัวคนร้ายได้เอาไว้ ด้วยความหวังว่าอาจจะได้ข้อมูลอะไรบางอย่างเพื่อปิดคดี

ใบหน้าที่ปรากฏบนหน้าไพ่ทั้ง 52 ใบ หรือหนึ่งสำรับ คือโฉมหน้าของผู้เสียชีวิต หรือหายตัวไปโดยไม่สามารถจับตัวคนร้ายได้นานเป็นเวลาหลายปี จนเป็นคดีปิดไม่ลง หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า cold case

ไพ่เหล่านี้ถูกแจกจ่ายโดยองค์กรไม่แสวงหากำไร Mississippi Coast Crime Stoppers ที่ทำหน้าที่ช่วยหาข้อมูลเพื่อปิดคดีที่ปิดไม่ลงให้กับทางตำรวจ โดยไพ่จำนวน 2,500 สำรับ มีต้นทุนการจัดทำที่ 6,000 ดอลลาร์ (ราว 22,000 บาท) เพิ่งเปิดตัวไปเมื่อกลางเดือนเมษายนนี้ และได้รับการสนับสนุนเงินโดยองค์กร Season Justice ที่มุ่งช่วยเหลือหน่วยงานและญาติปิดคดี

ลอรี แมสซีย์ ประธานบริหารองค์กร Mississippi Coast Crime Stoppers กล่าวว่า “คดีกล่าวเหล่านี้จมอยู่ที่โต๊ะพนักงานสอบสวน…เรารู้สึกว่า มีหนึ่งเบาะแสก็ดีกว่าไม่มีเบาะแสเลย”

ในทางรายละเอียด ไพ่จะมีใบหน้าและชื่อของเหยื่อ วันที่สูญหายหรือเสียชีวิต พฤติการณ์ที่นำมาสู่เหตุการณ์ดังกล่าว และวิธีติดต่อองค์กรเพื่อให้เบาะแส

การใช้ไพ่เป็นสื่อกลางเพื่อหาข้อมูลทางคดีเคยเกิดขึ้นในอดีต เช่น ในทัณฑสถานรัฐอินเดียนาที่ขายไพ่ลักษณะดังกล่าวให้กับผู้ต้องขัง และในรัฐมินนิโซตาเมื่อปี 2008 ที่กระจายไพ่พร้อมใบหน้าเหยื่ออาชญากรให้หน่วยงานในท้องที่ เช่นเดียวกันกับรัฐคอนเนคทิคัตที่จัดทำไพ่แบบนี้มาแล้วถึงห้ารุ่น

แมสซีย์ไม่คาดหวังว่าไพ่ที่แจกไปจะนำไปสู่การปิดคดีได้อย่างมหาศาล แต่หากมีการไขคดีได้แม้เพียงคดีเดียว สำหรับญาติผู้สูญเสียก็ถือว่าคุ้มค่า

สื่อนิวยอร์กไทม์ รายงานว่าไพ่เหล่านี้นำไปสู่การปิดคดีฆาตกรรมได้แล้วสองรายหลังเจ้าหน้าที่ฟลอริดาได้เบาะแสเพิ่มเติมจากการแจกจ่ายไพ่ 100,000 สำรับในเรือนจำรัฐฟลอริดาในปี 2007 โดยมีไพ่สองรุ่นที่มีรายละเอียดเหยื่ออาชญากรรมในรัฐ 104 คน

ไรอัน แบคมานน์ ผู้ก่อตั้งและประธานบริหารของโครงการ Project: Cold Case ซึ่งเป็นองค์กรช่วยเหลือญาติเหยื่ออาชญากรรม ซึ่งก็แจกจ่ายไพ่ในลักษณะนี้เช่นกัน กล่าวว่าอุปสรรคหนึ่งที่ทำให้ภาครัฐหรือภาคประชาชนไม่ใช้ไพ่เหล่านี้ คือต้นทุนที่หลายฝ่ายคิดว่าไม่คุ้มค่าพอที่จะจัดทำเมื่อเทียบกับผลที่จะได้รับ แต่หากลองคิดในมุมของญาติเหยื่อที่ได้รับการไขคดีได้ ก็คงจะได้คำตอบอีกแบบ

โจเซฟ เจียคาโลน ศาสตราจารย์วุฒิคุณจากวิทยาลัยด้านความยุติธรรมทางอาญา John Jay College แลอดีตผู้บัญชาการหน่วยคดีที่ปิดไม่ลงในสำนักงานตำรวจนิวยอร์ก กล่าวว่า หลักการเบื้องหลังของไพ่เหล่านี้คือการแจกจ่ายไพ่ให้นักโทษ เพื่อหวังว่าใครสักคนที่เห็นและมีเบาะแสจะออกมาให้ข้อมูล เพื่อหวังว่าจะได้รับการลดหย่อนผ่อนโทษ

อีกด้านหนึ่ง แคเมลา ฮิวจส์ ผู้อำนวยการศูนย์วิเคราะห์คดีที่ปิดไม่ลง วิทยาลัย St.Rose จากรัฐนิวยอร์ก กล่าวว่าการใช้ข้อมูลจากนักโทษก็อาจสร้างปัญหาในแง่ที่ว่านักโทษอาจให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องเพื่อแลกกับการได้รับการดูแลที่ดีขึ้นหรือได้รับโทษน้อยลง ดังนั้นจึงควรมีการตรวจทานเบาะแสเหล่านี้ให้ดี

นอกจากการแจกจ่ายตามเรือนจำ ไพ่ แบคมานน์จาก Project: Cold Case เล่าว่าเขาได้แจกจ่ายไพ่เหล่านี้ให้กับสถานพินิจ รวมถึงธุรกิจที่ร้องขอเข้ามาด้วย เขาทิ้งท้ายด้วยว่า นอกจากความหวังที่จะได้รับเบาะแสมากขึ้นแล้ว อีกวัตถุประสงค์หนึ่งของไพ่นี้คือการบอกเล่าเรื่องราวของเหยื่อเหล่านี้ บนโลกที่เต็มไปด้วยความรุนแรง ความตาย และบาดแผลทางใจ

• ที่มา: นิวยอร์กไทม์